یکی از مواردی که به طور مستقیم بر روی تصمیمات ما در طول روز تاثیر مستقیم میگذارد مدل ذهنی ماست. مدل ذهنی دقیقا همان چیزی است که ما بر اساس آن در طول روز رفتار میکنیم و به وقایع مختلف واکنش نشان می دهیم. در ادامه با ما همراه باشید تا در خصوص اینکه فرآیند یادگیری مدل ذهنی چگونه است و اینکه مدل های ذهنی چگونه شکل میگیرند اطلاعات بیشتری در اختیار شما قرار دهیم.

مدل ذهنی چیست؟
در ابتدا بهتر است تا کمی در خصوص اینکه مدل ذهنی چیست صحبت کنیم. به طور کلی هر انسان قبل از انجام هر کاری یک ذهنیت نسبت به آن دارد. این ذهنیت که مسیر و روش انجام کار را از پیش تعیین می کند را همان مدل ذهنی می نامیم.
فرض کنید قصد داریم تا به فردی که تا کنون گوشی هوشمند نداشته است در خصوص کاربردهای این قبیل گوشی ها اطلاعاتی بدهیم. به عنوان مثال به او میگوییم با استفاده از تلفن همراهش میتواند از طریق پیام رسان ها با دوستانش به صورت صوتی و تصویری مکالمه داشته باشد، ویدیو ببیند، خریدهای اینترنتی انجام دهد و… حال شخص قبل از اینکه گوشی هوشمندی خریداری نماید مدل ذهنی در خصوص کاربردهای گوشی هوشمند برایش ایجاد شده است و با این به فرآیند یادگیری مدل ذهنی به سراغ خرید گوشی موبایل مورد نیاز خود خواهد رفت.

الگوهای ذهنی چگونه عمل میکنند؟
در این بخش قصد داریم تا در خصوص این که الگوهای ذهنی چگونه عمل میکنند صحبت کنیم. همانطور که مشخصا تا کنون بارها آنرا لمس کرده اید فرآیند یادگیری مدل های ذهنی بر جنبه های مختلفی از زندگی و رفتار ما تاثیر می گذارند و به رفتار و تصمیماتی که ما در طول زندگی میگیریم جهت میدهند. برای بررسی الگوهای ذهنی میتوان کاربردهای زیر را نام برد.

مدل های ذهنی چگونه شکل می گیرند؟
اما ببینیم مدل های ذهنی چگونه شکل می گیرند؟ مدل های ذهنی افراد بسته به تجربه آنها، دانش و میزان مطالعه آنها شکل میگیرند. هر چه تجربه شما در مقابله با وقایع مختلف بیشتر باشد و همچنین دانش و مطالعه شما بیشتر شود، مدل ذهنی شما تغییراتی مثبت کرده و در شرایط مختلف این امکان را خواهید داشت تا با تکیه بر این دانش و تجربه تصمیمات جدیدی در برخورد با چالش ها بگیرید.

فرآیند ساخت مدل های ذهنی چگونه است؟
برای اینکه یک فرآیند یادگیری مدل ذهنی شکل بگیرید لازم است تا با تجربه و یا دانش پیشین همراه شده باشد. هر شخصی با عبور از چالش ها و موقعیت های مختلفی که برایش پیش می آید تجاربی را کسب می کند. تصمیماتی می گیرد و به مرور زمان درست و غلط بودن این تصمیمات برای او مشخص می شود. تصمیماتی که گرفته می شوند و عواقب آنها به تجارب شخص بدل شده و به مرور به مدل ذهنی او تبدیل می شوند.
یکی دیگر از راه های کم هزینه تر این است که با پرداخت هزینه تجارب سایرین را در قالب ویدیو، دوره و یا کتاب خریداری نماییم. با مطالعه این تجارب این امکان برای شخص وجود دارد تا در آینده زمانی که چالش های مشابه با آنچه که مطالعه کرده است برای او نیز رخ داد بتواند تصمیمات بهتری اتخاد کند. کارآموزی، شرکت در کلاسها و خواندن کتاب، دیدن فیلم، یا گذراندن دوره ها، همگی راه هایی برای کوتاه تر کردن و کم هزینه تر کردن این مسیر هستند. بویژه توصیه ما اینست که تجارب (Case Study) مشابه را در فضاهایی که برایتان در دسترس هستند، دنبال کنید. هرچقدر بیشتر به مدلهای ذهنی مجهز باشید، بهتر و سریعتر و کم هزینه تر میتوانید تصمیم بگیرید. زیرا چالش هایی که با آنها روبرو میشوید را با تجارب خودتان یا تجاربی که از سایرین در ذهن دارید، معادل سازی کرده و آنها را بهتر میتوانید تحلیل کنید. در نتیجه پاسخ سریعتر و بهتری هم میتوانید پیدا و ارائه نمایید. نتیجه ی این واکنش، هرچه که باشد (مثبت یا منفی) به بلوغ مدلهای ذهنی شما منجر خواهد شد.
آگاهی ما بر مدل های ذهنی ای که داریم، سبب میشود تا کمتر دچار خطا شویم و بتوانیم موقعیت های متفاوتی را که یک چالش مشابه در آنها اتفاق می افتد، از یکدیگر تمیز داده و عکس العمل آگاهانه ای در قبال آنها اتخاذ نماییم.
تاکنون تجربه پاسخ دهی به چالش های پیش رویتان را با تکیه بر مدل های ذهنی تان داشته اید؟ در چه زمینه ای بوده است؟ و چطور با آن رو به رو شده اید؟ نتیجه کمک گرفتن از مدل ذهنیتان در برابر چالش مربوطه چه شد؟ در بخش نظرات تجربه های خود را با ما به اشتراک بگذارید.