به صورت خلاصه تفکر طراحی (Design Thinking) یعنی ایجاد ایده خلاقانه برای رسیدن راهحلی کاربردی پیرامون مشکل مدنظر؛ روشی که شرکت های بزرگی چون Apple ,IBM ,Nike و خیلی های دیگه از آن بهره میبرند. مدل دابل دایموند یا الماس دوگانه چارچوبی است که می تواند در صنایع مختلف و تقریباً در همه جا استفاده شود.
فرآیند حل مسئله می تواند درست شبیه یک راه پر پیچ و خم باشد. به همین دلیل ما برای حل مسئله به یک نقشه راه احتیاج داریم. مدل الماس دوگانه برای کسانی که می خواهند چیزی را خلق کنند درست مانند یک نقشه راه عمل می کند. مدت ها قبل مدل دابل دایموند یا الماس دوقلو به صورت غیر رسمی مورد استفاده بسیاری از شرکت ها قرار می گرفت؛ تا اینکه به طور رسمی در سال ۲۰۰۵ توسط شورای ملی طراحی بریتانیا به وجود آمد. اما همچنان برای بسیاری از طراحان مشخص نیست که این مدل شامل چه مراحلی است و هر مرحله چه جزئیاتی دارد. این روش چهار مرحله دارد که شامل تمام فرآیند UX Design اصولی از ابتدا تا انتها میشود یعنی نقشه راه در طراحی تجربه کاربر. این مدل به صورت رسمی شامل چهار مرحله است؛ اکتشاف (Discover) ، تعریف (Define)، توسعه (Develop) و ارائه (Deliver). ۴D نام دیگر این مدل است. به این دلیل که اسامی مراحل در زبان انگلیسی همه با حرف D آغاز می شوند.
۱.مرحله اکتشاف Discover (کشف واگرا)
اولین مرحله مدل الماس دوگانه شامل یادگیری بیشتر در مورد متغیر های مختلفی است که بر روی مسئله تأثیر دارند. در کمپانی های مختلف، این فرآیند به وسیله تعیین مشکلات، ارائه فرضیه ها، راه حل هایی که به وسیله آن ها می توان بیشتر یاد گرفت و دانست، شروع می شود. هدف از این مرحله شناسایی و محاسبه مشکل واقعی و فرصت هاست؛ فعالیت های متداول در این مرحله شامل تحقیق بازار، تست کاربر، تحقیقات طراحی، تحقیقات در زمینه فناوری، مشاهده و تعقیب نقطه نظر های موجود برای رسیدن به ایده اولیه است. پیشنهاد می شود که خلاصه پروژه به همه اعضای تیم خلاق در همه جا ارسال شود. برای یافتن مسئله اصلی هم روشهای وجود دارد که پیشنهاد میکنیم در این رابطه در صفحه اینستای نیکاوند، نمودار استخوان ماهی را حتما مطالعه کنید. به عنوان مثال مصرف مواد مخدر در یک جامعه مشکل واقعی نیست بلکه نتیجه به دست آمده از یک مشکل است. مشکل واقعی میتواند بیکاری ،عدم آگاهی ،فقر و … باشد.
پس در مرحلهی اول طراحان به دنبال دلایل به وجود آورنده مشکل میگردند دامنهی آن را بدون هیچ محدودیتی گسترش میدهند (واگرا) تا چیزی از قلم نیافتد (برای حفظ خلاقیت محدودیتی در نظر گرفته نمیشود).
۲.مرحله تعریف Define
بعد از جمع آوری همه دیتاها در مرحله فوق، به مرحله تعریف می رسیم. در مدل الماس دوگانه پیشنهاد می شود که شما برای آنچه در مرحله اول یافته اید زمان صرف کنید و آنها را از نمودار قیف شکل مرحله دوم مدل الماس دوقلو که شامل فیلتر ها و محدودیت هاست، عبور دهید. استدلال پشت این پیشنهاد بسیار ساده است. کنار زدن یکباره تمام آنچه که یافته اید، می تواند باعث شود که روی اطلاعات نامربوط متمرکز شوید و این به معنی افزایش احتمال شکست و کاهش شانس در نتیجه نهایی طراحی است. این به معنی شناسایی تنگناها، روزنه های اتلاف منابع، دیدن فرصت های پنهان پشت کار و یا تنظیم لیست از چیزهایی است که تیم طراحی قطعاً نباید انجام دهند. در مرحله اول حجم زیادی داده پیرامون مسئله به دست آمده که اتکا به تمام آنها میتواند موجب اتلاف تمرکز و زمان، گمراهی و در نهایت باعث شکست پروژه شود. از اینرو در مرحله دیزاین، با پالایش اطلاعات اولیه گردآوری شده و حذف موارد غیرمرتبط (یا کمتر مرتبط) بصورت “همگرا” عمل میکنیم تا به دامنه ی محدودی از علت های اولیه برسیم.
۳.مرحله توسعه Develop
شرکت مایکروسافت این مرحله را اجرا می نامد. در حالی که شرکت هواپیمایی ویرجین آتلانتیک آن را طراحی یا دیزاین نام گذاری می کند. مهم این است که این مرحله از مدل الماس دوگانه آغاز روند طراحی واقعی است. ساخت واقعی راه حل برای مشکلی که در مرحله اول و دوم تعریف،بررسی و پالایش شده است. روش های طوفان فکری، تجسّم، ساختن سناریوهای مختلف و غیره. نکته مهم این است که تمام این متدها هدفشان رسیدن به یک طراحی خوب و ایده آل است. راه حل های توسعه همه با هم در شیپور نمودار قرار می گیرند و تمام پاسخ ها بسط داده می شوند و این دلیل واگرایی این مرحله از مدل الماس دوگانه است. مشارکت دپارتمان های مختلف در فرایند طراحی این اطمینان را به شما می دهد که شما به کمترین نمونه های اولیه و کمترین میزان تست احتیاج پیدا خواهید کرد. تست مداوم و بازخورد در این مرحله از مدل الماس دوگانه بسیار رایج است.
۴.مرحله ارائه Deliver
آخرین مرحله از مدل الماس دوقلو شامل آزمایش نهایی محصول، تصویب رسمی، تولید و راه اندازی است. تست نهایی محصول برای اطمینان از اینکه هیچ مشکلی در ارتباط با محصول وجود ندارد. انواع این آزمایش ها به منظورسنجش هماهنگی طراحی نهایی با قوانین و مقررات، استانداردها وآسیب ها بر روی محصول نهایی انجام می شود. همچنین شرکت ها از این مرحله برای ارزیابی تاثیر طراحی بر رضایت مشتری استفاده می کنند تا بتوانند یک طراحی خوب و با ارزش را با توجه به ویژگی های برند روانه بازار کنند. ایجاد حلقه های بازخورد و فیدبک مانند دریچه ای برای بهبود مداوم در محصول عمل می کنند. دانش سازمان در بهبود مستمر (چرخه کایزن) میتواند به تسهیل این مرحله کمک کند. در انتهای نمودار الماس دوگانه مرحله چهارم که ارائه (انتشار) است، قرار دارد و شما طی فرآیندهای همگرا طراحی هایتان را جمع بندی کرده و به راه حل می رسانید.
رد پای دبل دایموند را میتوانید در داستان بسیاری از استارتاپ های بزرگ مثل Airbnb ,Facebook ببینید.
- اساس این روش به صورت « آزمایش و بازخورد مدوام » است.
- روش دبل دایموند به هیچ وجه خطی نیست.