مفهوم مهندسی ارزش در دامان جنگ جهانی رشد پیدا کرد و شیوه آزموده شده‌ای برای حل مشکلات با محدودیت‌های فراوان، غیرقابل پیش‌بینی و البته بهبود روندها بود. Lawrance D.Miles ابداع کننده مهندسی ارزش، آن را به صورت زیر تعریف میکند: “آنالیز ارزش یک روش خلاق و سازمان یافته است که هدف آن شناسایی هزینـه‌هـای غیرضروری است. هزینه‌هایی که کیفیت، کارایی و طول عمر محصول را افزایش نمـی‌دهند، به چشم نمی‌آیند و مورد علاقه مشتری نیز نیستند.” . مایلز برای رسیدن به چنین موفقیت ارزشمندی ارزش محصول را با دو پارامتر تعریف می‌کرد. او نسبت عملکرد به هزینه را بنای کار خود گذاشت که هدف آن بهینه کردن عملکرد یا کاهش هزینه همراه با ارتقا ارزش محصول شد. در این نسبت منظور از عملکرد هدفی است که محصول برای آن طراحی شده و منظور از هزینه نیز مقدار صرف هزینه در طول عمر محصول است.
بطور خلاصه، هدف از مهندسی ارزش اینست که هزینه های غیرضروری ارائه خدمت یا محصول را حذف کنیم، در حالی که به کیفیت آن محصول یا خدمت آسیبی نرساند. مهندسی ارزش که گاهی آنرا بـا عنـاوینی نظیـر متـدولوژی یـا روش‌شناسـی ارزش و آنالیز ارزش نیز بیان می‌کنند، یک کوشش سـازمان یافتـه و سیـستماتیک بـرای تحلیـل عملکردهای یک سیستم به منظور رسیدن به عملکردهای واقعی سیستم بـا کمتـرین هزینه ممکن می‌باشد.
فرایند ارزیابی روشهای کاستن از هزینه، بدون کاهش کیفیت عملکرد :
- محصول چیست؟
- چه کاری انجام می دهد؟
- چه هزینه ای دارد؟
- آیا راه متفاوتی برای تولید وجود دارد؟
- به کارگیری این روش ها چه هزینه هایی را در بر دارند؟
تحلیل ارزش
تحلیل ارزش با هدف بازنگری تکنیک‌های ارزش که در پروژه‌های به اتمام رسیده استفاده می‌شوند تا عملکرد پروژه را ارزیابی کنند.
مهم‌ترین وظایف مهندسی ارزش در حیطه «تحلیل ارزش» عبارتند از :
- شناخت المان‌های اصلی خدمت، محصول یا پروژه
- ارزیابی دقیق عملکرد عناصر اصلی
- تهیه راهکارهای جایگزین برای عملکردهای مشخص شده
- تجزیه و تحلیل موشکافانه راهکاری جایگزین
- تعیین و بودجه و هزینه برای اجرای راهکارهای جایگزین
- توسعه و تعمیم جزئیات گزینه‌ها و انتخاب گزینه‌‌هایی که بالاترین شانس موفقیت را دارند
پس اساس مهندسی ارزش همان خلاقیـت اسـت و همـه فعالیت‌های در راسـتای ایجاد شرایط مساعد برای اعضای تیم جهت خلاقیت هـر چـه بیـشتر ذهن متخصصین در آفرینش ایده‌های اصلاحی برای طراحی سیستم می‌باشد. البتـه خلاقیت مطرح شده در اینجا خلاقیت آگاهانه و هدفمند است. مهندسی ارزش برای اینکه نگاه دقیق‌تری به کیفیت هزینه‌ها داشته باشد تمام هزینه‌های طراحی، تولید، نگهداری و تعویض را در نظر می‌گیرد که این پارامترها در عمل به تحلیلی قدرتمند منجر می‌شوند. کارکردهای اصلی یک محصول (یا خدمت) را باید لیست کرد؛ بعد المانها و اجزای آن محصول را لیست میکنیم. و سپس هزینه های هریک را ارزیابی میکنیم. سپس برای پُرهزینه ترین ها به دنبال راه های جایگزین میگردیم. طوری که به کیفیت محصول نهایی صدمه ای وارد نشود . این جوهره ی اصلی مهندسی ارزش است. به عبارتی اگر برای کاهش هزینه های جزئی از محصول تلاش کنیم که اثر خیلی عمده ای روی هزینه ی کل ندارد، عملاً انرژی بیهوده ای صرف کرده ایم.
